Kościół św. Antoniego w Męcinie

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Antoniego w Męcinie
101/7/60 z dnia 11.04.1960[1]
Kościół parafialny
Ilustracja
Kościół św. Antoniego
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Męcina

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolickie

parafia

Parafia św. Antoniego Opata w Męcinie

Wezwanie

św. Antoni

Wspomnienie liturgiczne

17 stycznia

Położenie na mapie gminy wiejskiej Limanowa
Mapa konturowa gminy wiejskiej Limanowa, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Antoniego w Męcinie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Antoniego w Męcinie”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Antoniego w Męcinie”
Położenie na mapie powiatu limanowskiego
Mapa konturowa powiatu limanowskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Antoniego w Męcinie”
Ziemia49°40′43,39″N 20°32′58,85″E/49,678719 20,549681
Multimedia w Wikimedia Commons
Elewacja południowa
Brama na teren kościelny

Kościół św. Antoniego w Męcinie – zabytkowa[1] drewniana świątynia rzymskokatolicka, wzniesiona w końcu XVII wieku dla parafii w miejscowości Męcina w gminie Limanowa. Obiekt znajduje się na Małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W miejscu, gdzie dziś stoi zabytkowy kościółek św. Antoniego w Męcinie, istniała już wcześniej świątynia, również drewniana. Wymieniona jest już w świętopietrzu z 1325[2]. Wspomina o niej również Jan Długosz w swoim dziele Liber Beneficjorum[3]. W okresie reformacji służyła miejscowemu zborowi braci polskich, a następnie od 1605 ponownie wyznawcom kościoła rzymskokatolickiego. Została zburzona w 1685[2].

W tym samym roku postawiono nowy kościół, wykonany z drewna, według zasad konstrukcji zrębowej. W XVIII wieku dobudowano od strony południowej niewielką kaplicę boczną. W 1888 wnętrze ozdobiono ornamentalną i figuralną polichromią, która została odnowiona w 1982[3][2].

Po konsekrowaniu nowego kościoła w 2006, obecnie zabytkowa świątynia pełni funkcję kościoła pomocniczego[4].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Kościół św. Antoniego wzniesiony jest z drewna według zasad konstrukcji zrębowej[2] i oszalowany[3]. Jest świątynią jednonawową, z węższym prezbiterium zamkniętym trójboczną absydą[2]. Od południa dobudowana jest niewielka kaplica boczna, a od północy zakrystia. Nad całością dominuje kwadratowa wieża z dzwonnicą, w której przyziemiu umieszczona jest kruchta z wejściem głównym[3].

Dach kościoła pokryty jest ocynkowaną blachą. Świątynię otacza kamienny mur, wzniesiony w 1782[3].

Wnętrze[edytuj | edytuj kod]

Wnętrze kościoła przykrywa strop płaski.

Polichromia[edytuj | edytuj kod]

Barwna polichromia, zdobiąca wnętrze kościoła, wykonana została w 1888 i odnowiona w 1982. Ściany zdobią motywy ornamentalne (ukośna kratka z rozetkami i motywami roślinnymi), a stropy - figuralne[3][5]:

  • Trójca Święta - w prezbiterium
  • Matka Boża Niepokalanie Poczęta - w nawie
  • Ofiarowanie Pana Jezusa w Świątyni - w kruchcie
  • Modlitwa Chrystusa w Ogrojcu - w kaplicy bocznej.

Ołtarze[edytuj | edytuj kod]

Ołtarz główny
składa się z mensy i dekoracyjnej nadstawy. Pośrodku antepedium mieści się malowany na płótnie monogram Chrystusa - IHS. W części centralnej umieszczono obraz Pan Jezus Cierpiący namalowany na płótnie i naciągnięty na deskę. Obraz namalowany został w latach 1697-1698, a do Męciny zakupił go ówczesny proboszcz w 1715. Na zasuwie umieszczony jest obraz Opłakiwanie Chrystusa, ufundowany przez parafianina w 1920[3].
Ołtarze boczne
barokowe
  • Ołtarz Matki Bożej Różańcowej - z obrazem sprowadzonym przez miejscowe Bractwo Różańcowe z Wiednia w 1867. Za obrazem w niewielkiej niszy umieszczony jest posąg Matki Bożej Niepokalanej[5][3].
  • Ołtarz św. Antoniego Opata - z obrazem Modlitwa św. Antoniego, namalowanym ok. 1700[5].
  • Ołtarz Serca Pana Jezusa - barokowo-rokokowy. Znajduje się w nim obraz przedstawiający objawienie wizerunku Serca Jezusa św. Małgorzacie Alacogue. Po bokach znajdują się barokowe figury św. Ignacego Loyoli i św. Jakuba Apostoła[3].

Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Większość elementów wyposażenia kościoła ma wyraźne cechy stylu barokowego.

  • ambona - wykonana w 1740, drewniana, barokowa, z niewielkimi elementami w stylu rokoko. Zdobią ją wizerunki czterech Ewangelistów. W środkowej części znajdują się pozorne drzwi z kapitelami z liści akantu. Na tych drzwiach widnieje wizerunek Chrystusa Dobrego Pasterza[3].
  • chór muzyczny z 1895 - neorenesansowy[3][4].
  • rzeźbiona drewniana chrzcielnica z 1608. Nadano jej kształt kielicha[4][3].
  • konfesjonały - późnobarokowe i renesansowe, z 1740[3][4].
  • dzwon z 1711, wykonany przez gdańskiego ludwisarza Absaloma Wittwercka[3][4].
  • rzeźba Jana Nepomucena z połowy XVIII wieku[3].
  • cenne obrazy[3]:
    • Ecce Homo z XVII w.
    • Chrystus i Apostołowie - XVIII w.
    • obraz dwustronny: Anna Samotrzeć i Święty Wojciech z XVI w.
    • Święty Jan Kanty z XVII w.
    • Święty Stanisław Kostka z 1715.
  • gotycki krucyfiks z XV wieku[3][4].
  • stacje Drogi Krzyżowej z 1875[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  2. ↑ a b c d e P. Skoczek, "Parafie...", s. 139
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Ludwika D.: XVII-wieczny kościół pw. św. Antoniego Opata. [w:] artykuł w parafialnym biuletynie "Skibowy Kamień" na podstawie pracy magisterskiej Stanisława Worwy i Wojciecha Dudzika [on-line]. parafia Męcina. [dostęp 2011-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)]. (pol.).
  4. ↑ a b c d e f g P. Skoczek, "Parafie...", s. 143
  5. ↑ a b c P. Skoczek, "Parafie...", s. 140

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Piotr Skoczek: Parafie Ziemi Limanowskiej. Proszówki: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 139-145. ISBN 978-83-88383-43-4.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_św._Antoniego_w_Męcinie&oldid=67050109”